شاید ورزشگاه 10 هزار نفری اجوکیشن سیتی که بخش زیادی از صندلی‌های آن پس از جام جهانی 2022 برچیده شد، برای تماشای نمایش شاگردان امیر قلعه‌نویی و هاجیمه موریاسو کوچک بود، اما مگر می‌شود فوتبال ایران و آسیا این روز را از یاد ببرد؟!
امیر قلعه‌نویی پس از 16 سال دوباره هدایت تیم ملی فوتبال ایران را عهده‌دار شده و حرفهای زیادی برای گفتن دارد. حرف‌هایی که چه بهتر آنها را به جای اینکه در نشست‌های خبری و مقابل خبرنگاران خارجی و ایرانی در فضایی بین‌المللی فریاد بزند، با نمایش شاگردانش در زمین مسابقه نشان بدهد و این همان کاری بود که سرمربی باتجربه فوتبال ایران در یکی از به یادماندنیترین مسابقات جام ملت‌های آسیای 2023 در قطر انجام داد.
قلعه‌نویی که تیمش تنها 68 ساعت برای ریکاوری پس از دیدار پرفشار مقابل سوریه فرصت داشت و مهدی طارمی را هم به دلیل محرومیت در اختیار نداشت، دست به تغییراتی مهم در ترکیب تیمش زد. او امید ابراهیمی را که انتقادات زیادی نسبت به حضورش در لیست نهایی تیم ملی وجود داشت، در ترکیب اصلی کنار سعید عزت‌اللهی قرار داد تا به نوعی سامان قدوس را جایگزین مهدی طارمی کرده باشد و به او فضایی بیشتر برای استفاده از قدرت بازیسازی، حمل توپ و شوتزنی‌اش بدهد. این مهمترین تغییر امیر قلعه‌نویی برای مصاف با ژاپن بود، اما استفاده از میلاد محمدی به جای حاج صفی و وارد کردن محمد محبی به ترکیب اصلی دیگر اقدامات موثر سرمربی تیم ملی برای از پیش رو برداشتن تیم قدرتمند ژاپن بود که مدعی اول قهرمانی به حساب می‌آمد.
از همان دقیقه یک شروع مسابقه هم امیر قلعه‌نویی برخلاف مصاف با سوریه که غافلگیر شده بود و شاهد رفتار و اقدام قابل توجهی از او در کنار زمین نبودیم، فعالانه در حال کوچ کردن شاگردانش بود. او مدام بالا و پایین می‌پرید و به ویژه در نیمه دوم شاهد حسرت خوردن‌های پیاپی او پس از هدر رفتن موقعیت‌های خوب روی دروازه ژاپن بودیم.
اما یکی از نکات قابل توجه مصاف برابر ژاپن این بود که این مربی با وجود شکست یک بر صفر در پایان نیمه اول، دست به تغییری نزد. این تصمیم شاید یکی از همان تصمیات کلیدی قلعه‌نویی برای شکست ژاپن بود که پیش‌تر از آن کمتر دیده بودیم یا به جرات می‌توان گفت که ندیده بودیم. بسیاری از اهالی فوتبال به خاطر دارند که وقتی تیم‌های امیر قلعه‌نویی خوب فوتبال بازی نمی‌کنند، این مربی درنگ نمی‌کند و بارها پیش آمده که پیش از پایان نیمه اول و یا با شروع نیمه دوم دست به 3 تعویض همزمان بزند. با این حال شم مربیگری امیر قلعه‌نویی در ناخودآگاهش به او گفته بود که دست به تغییر بازیکنان نزند و او به شکل اعجاب‌انگیزی تا پس از گل دوم تیم ملی که توسط علیرضا جهانبخش به ثمر رسید، حتی یک تعویض هم انجام نداد!
این اقدام را تنها می‌توان نتیجه شناخت کامل از برنامه‌های تاکتیکی ژاپن و تیم خودی دانست که ارزش فنی و تجزیه و تحلیل کار دستیاران امیر قلعه‌نویی را که آنها هم طی ماه‌های اخیر تحت فشار زیادی بوده‌اند را بالا می‌برد. امیر قلعه‌نویی و دستیارانش به خوبی ژاپن را آنالیز کرده بودند و به وضوح می‌دانستند از این بازی چه می‌خواهند و به همین دلیل دست به تعویض در بین دو نیمه نزدند.
نکته دیگر ریکاوری بسیار خوب بازیکنان تیم ملی پس از بازی پرفشار مقابل سوریه بود که باید اعتبار آن را به تیم پزشکی و بدنسازی تیم ملی داد که باز هم ارزش کلی تیمی که قلعه‌نویی دور هم جمع کرده را نمایان می‌کند.
یکی از جملات کلیدی نشست امیر قلعه‌نویی پس از شکست تاریخی ژاپن این بود: «من دیگر از این فوتبال چیزی نمی‌خواهم و به آخر مربیگری رسیدم اما دوست دارم وقتی بازنشسته شدم، ببینم مردم ایران شاد هستند.»
امیر قلعه‌نویی توانست در قطر با وجود فشارهای خردکننده‌ای که روی او و تیمش وجود داشت، با ارائه یک نمایش درخشان جدی‌ترین مدعی قهرمانی جام را از پیش رو بردارد. او حالا دو بازی و در واقع دو پیروزی دیگر تا جاودانه شدن در تاریخ فوتبال ایران فاصله دارد و به نظر می‌رسد با توجه به اراده‌ای که او و شاگردانش در دو دیدار مقابل سوریه و سپس ژاپن نشان دادند، مسیر برای ثبت موفقیت تاریخی و ثبت چهارمین قهرمانی فوتبال ایران در قاره آسیا هموار شده است.
از همین حالا هم می‌توان این ادعا را داشت که امیر قلعه‌نویی توانست با نمایشی که شاگردانش در مصاف با ژاپن ارائه کردند، خاطرات تلخ جام ملت‌های 2007 را پاک کند. او حالا در بازگشت به تیم ملی 18 مسابقه است که باختی تجربه نکرده و دو برد دیگر می‌خواهد تا حساب خود را برای همیشه با فوتبال ایران صاف کرده باشد. سجده شکر طولانی مدت او پس از حذف ژاپن از جام ملت‌های 2023 قطر هم به همین دلیل بود.
